Wyspa São Miguel, czyli po polsku wyspa św. Michała jest najbardziej zaludnioną wyspą archipelagu Azorów. Jej maksymalna długość sięga 65 km, a szerokość 16 km. Jest zamieszkana przez prawie 140 tys. osób, gdzie na całych Azorach populacja wynosi 250 tys. mieszkańców. Wyspa określana jest również jako „ilha verde”, oznaczająca dosłownie „zieloną wyspę”. Przyjmuje się, że jej zasiedlanie zaczęło się dokładnie we wspomnienie św. Michała Archanioła i to właśnie od jego imienia pochodzi jej nazwa.

Wraz z sąsiadką – Santa Marią przynależy do wschodniej grupy wysp archipelagu. Powstała na skutek różnych podwodnych zjawisk wulkanicznych, które formowały cały archipelag przez miliony lat. São Miguel ma około 4 milionów lat i jest drugą najstarszą wyspą na Azorach. Czym wyjątkowym może się jeszcze pochwalić?

Krótka historia

Odkrycie wyspy przypisuje się portugalskim nawigatorom, którzy przybyli na nią w latach 1427 – 1431. Kilka lat później zaczęło się zasiedlanie wyspy, szczególnie w okolicach miasteczka Vila Franca do Campo, będącego jej pierwszą stolicą. Żyzne gleby i dość dobre położenie geograficzne przyczyniło się do rozwoju rolnictwa w zakresie produkcji pszenicy, trzciny cukrowej i urzetu barwierskiego (Isatic Tinctoria). Eksport tych surowców wpłynął na wzrost gospodarczy i większe zainteresowanie osadnictwem na wyspie.

Niestety wiele zmieniło się po poważnym trzęsieniu ziemi w 1522 roku. Zniszczenia w Vila Franca do Campo spowodowały przeniesienie stolicy do Ponta Delgada, która zaczęła odgrywać ważną rolę na wyspie. Miasteczko szybko zyskało rozgłos i już w 1546 roku przyznano jej status miasta. Pod koniec XVI wieku wyspa doświadczyła wielu najazdów – São Miguel zostało zajęte przez wojska hiszpańskie. Po odzyskaniu niepodległości w 1640 roku i przywróceniu tronu portugalskiego rozwój handlowy zyskał nowe życie dzięki połączeniu z Brazylią.

Przez cały XVIII i połowę XIX wieku głównym źródłem bogactwa wyspy stał się eksport pomarańczy, głównie do Wielkiej Brytanii. W tym samym okresie zaczęto stawiać również bogato zdobione kościoły – nadal w wielu miejscach można oglądać czarujące płytki azulejos i inne cenne ryciny, które pochodzą z tamtych czasów.
Niestety po 1870 roku gaje pomarańczowe zostały zaatakowane przez choroby zakaźne. Ze względu na drastyczne ograniczenia produkcji wielu mieszkańców musiało wyemigrować do Brazylii i Stanów Zjednoczonych.

W XIX wieku cała Portugalia przeżywała burzliwe czasy wojny liberalnej. W tym okresie do rozwoju gospodarczego na wyspie przyczynił się głównie rozwój rybołówstwa i rolnictwa, które było powiązane z wprowadzeniem nowych odmian upraw. Zaczęto uprawiać ananasy, herbatę i tytoń. W XX wieku rolnictwo nadal się rozwijało, jednak znaczną rolę zaczął odgrywać przemysł mleczarski, który w dużej mierze przyczynił się do większego rozwoju gospodarczego na wyspie.

Od lat 80. XX wieku  zauważalny jest postęp sektora usług, który obecnie zatrudnia większość miejscowej ludności. Wśród nich coraz to większym zainteresowaniem zaczynają cieszyć się usługi turystyczne. Obecnie wyspa jest bardzo ważnym ośrodkiem podejmowania decyzji politycznych i administracyjnych, z główną siedzibą władz regionalnych Azorów.

Przyroda wyspy

São Miguel mimo, że ma niedużą powierzchnię to jednak ma sporo do zaoferowania. Wśród atrakcji przyrodniczych może pochwalić się gorącymi źródłami, wulkanicznymi jeziorami i wodospadami. Na szczególną uwagę zasługuje Sete Cidades – miasteczko położone wewnątrz kaldery. W słoneczną pogodę w jej środku można zauważyć dwa różne odcienie wody (niebieski i zielony), znajdujące się w dwóch bliźniaczych jeziorach. Jeziora są połączone płytkim kanałem, nad którym znajduje się niski łukowy mostek. Według legendy miejsce powstało z nadmiaru łez księżniczki i pasterza, którzy mieli takie kolory oczu i których połączyła nieszczęśliwa miłość. Jeziora otoczone są stromymi zboczami i pastwiskami, tworząc idylliczny krajobraz. Jest to bez wątpienia jedno z najbardziej znanych miejsc na São Miguel.

Następnym cudem natury są gorące źródła Ponta da Ferraria, gdzie wody Atlantyku łączą się z gorącymi podziemnymi źródłami wody. To tutaj temperatura wody sięga nawet 40 stopni Celsjusza, a lokalizacja tuż przy samym oceanie zachwyca każdego.

Furnas jest kolejnym przykładem dużej aktywności wulkanicznej na Azorach. Jest to miejsce, z którego wypływa wrząca woda i błoto. Na tym obszarze występują  22 gorące źródła, co czynni ją jednym z najbogatszych regionów hydrologicznych w Europie. Gejzery znajdujące się tuż przy drodze skupiają uwagę każdego kierowcy. Nic w tym dziwnego – nie sposób przejechać obojętnie obok miejsca, w którym zapach siarki przypominający zapach zgniłych jaj unosi się stale w powietrzu. Myślę tutaj o mieszkańcach, którzy musieli się na to jakoś uodpornić. Trochę dalej, bo nad brzegiem jeziora Furnas znajduje się jeszcze kilka mniejszych gejzerów, których ciepło służy do przyrządzania tradycyjnego dania o nazwie „cozido das furnas”, popularnego dla tego regionu wyspy. 

W centrum miejscowości uwagę zwraca okazały park Terra Nostra. Prezentuje on jeden z piękniejszych ogrodów na wyspie, z dostępną wodą termalną bogatą w cenne minerały. Duży basen zaprasza do kąpieli, jednak należy pamiętać, że woda w środku ma odcień lekko brązowy. Spowodowane jest to dużą zawartością żelaza w wodzie. Wchodząc do wody warto założyć taki strój kąpielowy, którego już nie jest nam szkoda, bo po kąpieli może przybrać nieco inny kolor. Ale czego się nie robi dla zdrowia.

Wśród innych przyrodniczych atrakcji warto zobaczyć również: Lagoa do Fogo, Ilhéu de Vila Franca do Campo, Parque Natural da Ribeira dos Caldeirões, Cascata do Salto do Cabrito, Cascata da Ribeira Quente, Jardim Botânico da Ribeira do Guilherme. Polecam także trochę zgubić się w swoim „zwiedzaniu”  i odkryć miejsca, które mogą nas zaskoczyć i okazać się strzałem w dziesiątkę.

Wydarzenia na São Miguel

Azorczycy uwielbiają świętować i nie ma co się dziwić – mają do tego wiele okazji. Wpływa na to bez wątpienia sprzyjająca pogoda i ich odmienny od polskiego styl życia. Wiele wydarzeń na Azorach połączonych jest z religią katolicką.

Ważnym czasem dla mieszkańców São Miguel jest odbywająca się co roku w okresie Wielkiego Postu tygodniowa piesza pielgrzymka, sięgająca XVI wieku. W pielgrzymce biorą udział sami mężczyźni – Romeiros, którzy modlą się o potrzebne łaski. Są ubrani w tradycyjne stroje, przepasani kolorową chustą, a w ręku trzymają laskę i różaniec.

Pięć tygodni po Wielkanocy Azorczycy przyozdabiają ulice Ponta Delgada dywanami kwiatowymi, po których przechodzi uroczysta procesja z wizerunkiem Jezusa Chrystusa. To święto o nazwie Senhor Santo Cristo dos Milagres jest najbardziej hucznym na São Miguel i trwa pełen tydzień. W tym okresie na wyspę przyjeżdżają również azorscy emigranci, po to by wspólnie poprzez modlitwę i zabawę świętować ważny dla nich czas.

Festas do Espírito Santo to kolejne szczególne wydarzenie dla mieszkańców wyspy. Jest uroczystością poświęconą ku czci Ducha Świętego i odgrywa kluczową rolę na Azorach. W jej czasie odbywają się religijne procesje, które po części religijnej przybierają bardziej świecką formę wypełnioną tańcami i muzyką.

Azorski wypoczynek

Wypoczynek nie zawsze musi być leniwy. Tutaj na Azorach, a tym bardziej na São Miguel warto skorzystać z możliwości jakie oferuje wyspa, a pomysłów jest wiele – od spokojnych aktywności, po uprawianie sportów tych bardziej ekstremalnych. Oferta obejmuje jazdę konną, wycieczki jeepem/quadem, czy też wycieczki piesze. Tutaj bardzo polecam aplikację „Azores Trails”, gdzie można znaleźć najbardziej popularne szlaki na Azorach wraz z dokładnym opisem i mapką miejsca. Na wyspie są dostępne dwa pola golfowe „Batalha Golf Course” i  ”Furnas Golf Course” – gdyby ktoś był jeszcze spragniony gry w golfa na wyspach na środku oceanu. Sam ocean jest rajem dla miłośników sportów wodnych. Warto więc wybrać się na surfing lub popływać kajakiem. Wędkarstwo, pływanie w naturalnych basenach i nurkowanie jest również bardzo popularne. Aktywnością, której nie warto przegapić jest whale watching. Szczególnie w kwietniu i maju w okolicach wysp przepływają przepiękne okazy wielorybów, których widok z bliska robi ogromne wrażenie. Jak widać, na tak małą wyspę wachlarz aktywności jest bardzo bogaty i każdy bez wątpienia znajdzie coś dla siebie.